benzin nedir, benzin, benzin nerede kullanılır

Benzin Nedir?

Damıtma aralığı 40 ile 220° C arasında yer alan petrol damıtma ürünü. (Özellikle kumandalı ateşlemeli motorların beslemeye yöneliktir.) - Benzin giderme, "yaş doğal gaz" içinden sıvı hidrokarbonları çıkarma. (Benzin giderme işlemi, kolay yoğunlaşan hidrokarbonlar için ayırıcılarla butan ve propan için soğurma ya da soğutma yöntemleri yöntemleri ile kuyu çıkışında uygulanır. "Kuru gaz" daha sonra borularla dağıtılır.) Oto benzini, normal benzin ve Süper benzin olarak oktan sayıları farklı iki türe ayrılır. Otomobilin gelişimi benzinin, petrol arıtma sanayisinin en önemli ürünlerinden biri olmasına neden olmuştur; nitekim bu sanayide yakıt-motor uyumu üstünde araştırmalar yapılmaktadır. Oto benzini ya da  normal ve süper benzin üretiminde arıtmanın yapısı ve işlenen ham petrolün özelliğine göre farklı niteliklerde ve oranlarda çok sayıda bileşen yer alır. Normal ve süper benzinler içinde yaklaşık olarak şu türler sayılabilir;

1- Hafif birincil damıtma benzini (nafta); nitelikli yakıt elde etmek için başka ürünler katılarak özellikleri iyileştirilir;
2- kraking benzini, özel dönüştürme birimlerinden kraking yöntemi ile ağır yakıt dönüştürülerek elde edilir. Oktan sayısı birincil damıtma benzininden daha yüksektir ve hem normal benzin hem de süper benzin üretiminde kullanılır.
3- Buharla kraking benzini, kraking benzinine benzer özellikler gösterir ve çok sayıda doymamış molekül (Olefinler ve Aromatikler) içerir. Bu moleküller benzinin kalitesini yükselterek iyi bir yakıt karışımı sağlar; üstelik benzinin özgül kütlesini artırır ve istendiğinde benzine katılan alkolleri daha iyi tutar;
4- Dönüştürme benzini, süperbenzinin bileşiminden % 50'nin üstünde yer alır. Bu benzini elde etmek için ağır bir damıtma benzini, dönüştürme biriminden geçirilir ve parafinli karbon zincirleri aromatik halkalara dönüştürülür;
5- Butan yakıta istenen buhar basıncını sağlar;
6- Vuruntu önleyici katkı maddeleri oktan sayısını daha da arttırır. Oto benzinleri, karışım hazırlamaya elverişliliği açısından kurallara bağlıdır: özellikle oktan sayısı (Normal benzin için 90, Süper benzin için 95) ve damıtma eğrisi saptanır.

Uçak benzini, oto benzinden daha uçucudur ve çok daha yüksek bir oktan sayısı içermelidir; uluslararası standartlar üç kalite kabul eder: Turizm uçakları için 91-98, ticari uçaklar için 100-103 ve askeri uçaklar için 115-145;  ikinci rakam zengin karışımdan oktan sayısını belirtir.

Özel benzinler'i elde etmek için birincil benzin yeniden damıtılır sonra kükürt giderme ve gerekirse aromatik giderme işlemleri uygulanır. Katalitik dönüştürme benzinlerinde  bulunan ve yüksek oranda benzer ya da toluen içeren kimi aromatik çözücüler özütleme yoluyla elenir. Özel benzinler damıtma özelliklerine göre şöyle sıralanabilir: 40 ile 100°C derece arasında damlatılan benzin, boyacılıkta yağ gidermekde, kauçuk kökenli zamkların üretiminde kullanılır. 60 ile 80°C arasında damlatılan benzin normal hekzan bakımından çok zengindir ve yağ sanayisinde yağlı maddeler ile hiç yağlarını özütlemeye yarar. 70 ile 100°C arasında damıtılan benzin, kauçuk sanayisinde kataliz sobalarında yakıt olarak kullanılır. 95 ile 103°C arasında damıtılan benzin ile alkollerin suyu giderilir. 100 ile 130°C arasında damıtılan benzin kauçuk, boya ve temizleme sanayilerinde tüketilir. 100 ile 160°C arasında damıtılan benzinin kullanım alanları bir önceki benzin dekilere benzer. 30 ile 75°C arasında damıtılan benzin, pentanlardan ve heksanlardan oluşur ve parfümcülükte düşük sıcaklıkta özütleme işlemlerinde kullanılır. Normal oto benzinli aynı damıtma özelliklerini gösteren cins benzinin renksiz olması ve Kurşun tetraetil içermesi gerekir. Kaynak lambalarında ve az miktarda yağlayıcı yağ katıldıktan sonra özellikle iki zamanlı motorlarda yakıt olarak kullanılır.

Yapay (Sentetik) benzin, taşkömüründen, linyitten ya da havagazından çıkan karbon, basınç altında katalitik yolla hidrojenlenerek  (Bergius, Fischer* -Tropsch yöntemleri) elde edilir. Üretim maliyetinin yüksek olması ve petrolün ucuzluğu ekonomik kullanımını önemli ölçüde sınırlandırılmıştır. Ancak petrol fiyatlarının sürekli artışı ve kömür rezervlerinin büyüklüğü bu ürüne yeniden dönüşü sağlayabilir.